หยดกันยุง เพื่อเลี่ยงเรื่องยุ่ง ๆ
ประเทศเรามีสภาพอากาศร้อนชื้น แถมมีแหล่งน้ำมากมาย สิ่งที่มีจำนวนมากตามมานั่นก็คือเจ้ายุงร้ายนั่นเอง ซึ่งนอกจากความน่ารำคาญ และความคันที่ยุงมอบให้เราแล้ว ยุงยังสามารถเป็นพาหะนำโรคมาสู่ทั้งคนและน้องหมาได้อีกด้วย
ถ้าพูดถึงโรคที่มียุงเป็นพาหะในคน คนต้องนึกถึงโรคไข้เลือดออกที่ติดได้จากยุงลาย ซึ่งเป็นโรคที่ยังคงมีอัตราการติดโรคค่อนข้างสูง และยังส่งผลร้ายแรงได้ถึงชีวิต ถึงแม้เราจะหาทางป้องกันหลากหลายวิธี แต่ก็ไม่สามารถหยุดการเกิดโรคนี้ได้อย่างสมบูรณ์ ซึ่งปัจจัยหนึ่งก็น่าจะมาจากจำนวนของยุงที่มีมากมายนั่นเอง
ไข้เลือดออกของคนนั้นไม่ติดไปถึงน้องหมา แต่ว่ายุงลายก็สามารถเป็นพาหะทำให้เกิดโรคพยาธิหนอนหัวใจที่ส่งผลร้ายแรงกับสุขภาพน้องหมาได้ นอกจากนี้ยุงรำคาญและยุงก้นปล่องก็เป็นพาหะของโรคนี้ได้เช่นกัน
การป้องกันยุงในปัจจุบันมีทั้งการติดมุ้งลวด จุดยากันยุง หรือเปิดพัดลมให้น้องหมา แต่ละวิธีก็จะมีข้อจำกัดแตกต่างกันออกไป โดยปัจจุบันมีผลิตภัณฑ์ที่ช่วยลดความเสี่ยงจากการถูกยุงกัดได้โดยใช้สาร เพอร์เมทริน (Permethrin) ซึ่งอยู่ในรูปแบบยาหยอดหลัง โดยตัวยาจะไปเคลือบที่ผิวหนังทั่วร่างกายน้องหมาในปริมาณต่ำ แต่มากพอที่จะป้องกันปรสิตภายนอกและยุง ตัวยาจะคงอยู่บนตัวได้นานถึง 1 เดือน จึงเป็นตัวช่วยในการลดโอกาสถูกยุงรบกวนได้เป็นอย่างดี
เพอร์เมทรินเป็นสารกำจัดแมลงกลุ่มไพรีทรอยด์สังเคราะห์ มีผลต่อแมลงหรือสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังเท่านั้น อีกทั้งยังดูดซึมเข้าสู่ระบบอวัยวะภายในร่างกายของน้องหมาได้น้อยมาก โดยตัวยาที่ใช้มักปราศจากกลิ่นกวนใจน้องหมาและเจ้าของ แต่กวนใจเจ้ายุงร้ายเท่านั้น รวมถึงมีผลิตภัณฑ์สำหรับคนที่มีส่วนประกอบของเพอร์เมทรินก็มีจำหน่ายอย่างแพร่หลาย จึงนับว่าเป็นตัวยาที่มีความปลอดภัยสูงต่อทั้งคนและน้องหมา ถึงแม้น้องหมาจะเลียตัวเองหรือเจ้าของจะไปกอดเล่นกับน้องหมาก็ไม่ต้องกังวล แต่ถึงจะมีความปลอดภัยสูงก็ควรระมัดระวังในการใช้ให้ถูกต้อง ห้ามให้กิน หรือระวังเข้าตา และควรล้างมือทุกครั้งหลังหยอดยาให้น้องหมา รวมถึงครอบครัวที่เลี้ยงน้องแมวร่วมกับน้องหมา ก็ควรแยกน้องแมวก่อนจนกว่ายาจะแห้ง เพราะถ้าน้องแมวไปช่วยเลียทำความสะอาดให้น้องหมาบริเวณที่หยอดยา นอกจากประสิทธิภาพของยาจะไม่ได้ผลแล้ว ยังอาจเป็นอันตรายกับน้องแมวได้
เมื่อเจ้ายุงร้ายได้สัมผัสตัวน้องหมาก็จะเกิดอาการระบบประสาท ชักเกร็งและตายในที่สุด โดยยังไม่ต้องดูดเลือด และแม้ในบางรายงานจะพบว่ามียุงที่ดื้อยาป้องกันชนิดนี้ ก็ยังมีผลทำให้ยุงมีอายุขัยสั้นลง และลดการแพร่พันธุ์ของยุงลงได้เป็นอย่างมาก
นอกจากโรคติดต่อที่มาจากยุงแล้ว สิ่งที่น่าเป็นห่วงไม่แพ้กันก็คือการสูญเสียเลือดทุก ๆ วัน แถมการโดนยุงกัดก็ส่งผลให้คัน ตื่นนอนกลางดึก และอาจทำให้เกา เป็นแผล และมีอาการผิดปกติของผิวหนัง เช่น แพ้ยุงจนผิวหนังอักเสบได้ในที่สุด ดังนั้นหากมีวิธีที่ช่วยลดปัญหาการถูกยุงกัดได้ ก็ควรพิจารณาเพื่อสุขภาพที่ดีของน้องหมา
บทความโดย นสพ.ป้อมเพชร นพคุณวิจัย
